Het Pepergasthuis – een prachtig monumentaal hofje in de binnenstad van Groningen – is door woningcorporatie Lefier verkocht aan een particuliere belegger. In het voorjaar van 2019 gaf het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties toestemming voor de verkoop.
Dit is een grote breuk met het verleden. Het hofje is gesticht voor het herbergen van pelgrims en armen en werd later een woon- en verzorgingscomplex voor ouden van dagen. Vanaf 1991 werden de huisjes als sociale huurwoningen verhuurd aan 50-plussers, en werden in de kapel van het gasthuis diensten georganiseerd door de stichting Oecumenische Vieringen Groningen (OVG).
De meeste bewoners en leden van de OVG betreuren de verkoop aan de commerciële partij zeer. Daarom verheugt het hen dat de gemeente Groningen bezwaar heeft aangetekend tegen de verkoop. Vooral PvdA-wethouder Roeland van der Schaaf zet alles op alles om de woningen in de sociale sector te houden. Hij was het ook die in een vroeg stadium waarschuwde dat het Pepergasthuis wel eens een short stay zou kunnen worden.
Van der Schaaf lijkt gelijk te hebben gekregen. De dochter van de nieuwe eigenaar – die in de beheerderswoning van het Pepergasthuis wil gaan wonen – heeft enkele dagen na de ministeriële toestemming een short stay bedrijf opgericht. Bij short stay worden appartementen kortstondig verhuurd aan buitenlandse werknemers. De huur kan wel 100 euro per nacht bedragen.
In een eerder stadium zijn er onderhandelingen geweest tussen Lefier en het Groninger Monumenten Fonds (GMF) die het Pepergasthuis heel graag wilde kopen. Prijstechnisch kwamen ze er niet uit. Bewoners en OVG vinden dit een gemiste kans. Het GMF heeft oog voor het sociale karakter en zegt het jammer te vinden als het complex in handen komt van de happy few.
Bij bewoners en OVG is het vertrouwen in het GMF veel groter dan in de particuliere belegger. Zij hadden liever gezien dat Lefier genoegen had genomen met een wat lager bod van het GMF. Er had een middenweg bewandeld kunnen worden. Dan had Lefier wat minder winst gekregen, maar het gasthuis was in goede handen gekomen. Bovendien is het complex in 1991 met 4 miljoen gulden aan subsidie gerenoveerd.
Bewoners en OVG blijven hopen dat de verkoop aan de particuliere belegger alsnog ontbonden wordt en dat het gasthuis in handen komt van het GMF. Wilt u dit ook en wilt u het unieke karakter van het Pepergasthuis en de toegankelijkheid voor het publiek bewaren, tekent u dan alstublieft deze petitie.
Dat als de verkoop aan de particuliere belegger doorgaat, de sociale huurders van het Pepergasthuis een ongewisse toekomst tegemoet gaan. De tradities waar dit gasthuis voor staat zullen verdwijnen: het sociale karakter, saamhorigheid, ouderenhuisvesting en openbaar gebruik van de kerk en gebouwen. Blijft het hofje in de toekomst nog toegankelijk voor bezoekers en toeristen? De ervaring leert dat beter gesitueerde huurders soms de neiging hebben de poort overdag te sluiten of op slot te doen.
Dat de OVG die de kapel van Lefier huurt, in haar voortbestaan wordt bedreigd omdat zij zeer afhankelijk is van de huidige locatie. De leden der OVG noemen zich Pepergangers en hebben een blad met de naam Peperclip. Ze horen helemaal bij het Pepergasthuis. In een informatiebrief aan de bewoners heeft Lefier aangegeven dat de kapel en eetzaal een woonbestemming krijgen. Het is de OVG duidelijk geworden dat de door Lefier geselecteerde koper niet het belang van de OVG onderkent en het gebruik van de kapel door hen niet zal respecteren.
Dat het schrijnend is dat de bewoners en de OVG geen inspraak hebben gehad bij de verkoop. Zij zijn de eerst belanghebbenden en voor hen heeft de verkoop de grootste gevolgen.
Dat 4 miljoen gulden aan renovatie-subsidie aan de gemeenschap wordt onttrokken als de verkoop aan de particuliere belegger doorgaat.
Dat het zorgwekkend is dat men zo gemakkelijk meent het al eeuwen bestaande 50-plus karakter van het hofje te kunnen opheffen.
Dat de verkoop aan de particuliere belegger ongedaan wordt gemaakt en dat Lefier het Pepergasthuis alleen mag verkopen aan het Groninger Monumenten Fonds.
Verkoop Pepergasthuis aan particuliere belegger van de baan
De verkoop van het Pepergasthuis in stad gaat niet door. Het gasthuis blijft in handen van Lefier en de woningen worden behouden voor de sociale sector.
Bronnen:
REACTIE VAN PETITIONARIS
Tot grote opluchting van de bewoners en leden van de de stichting Oecumenische Vieringen Groningen (OVG) gaat de verkoop van het Pepergasthuis aan belegger Jan Berry Drenth niet door. Dit is het resultaat van langdurige gesprekken tussen de gemeente Groningen en woningcorporatie Lefier.
Het gasthuis blijft in handen van Lefier en de woningen worden behouden voor de sociale sector. De bestaande verkoopovereenkomst wordt ontbonden en de gemeente trekt de juridische bezwaarprocedure in.
Er zijn afspraken gemaakt tussen Lefier en de gemeente over de bouw van nieuwe sociale huurwoningen in Groningen. Omdat de beoogd koper afziet van de transactie heeft hij ander vastgoed in de stad aangeboden gekregen.
Wethouder Roeland van der Schaaf: "Ik ben ontzettend blij en opgelucht dat het Pepergasthuis blijft behouden voor de bewoners. En daarbij behoudt het monumentale pand zijn historische sociale- en maatschappelijke functie voor de stad Groningen. Dankzij de samenwerking en de bereidwilligheid van alle partijen is er nu een oplossing."
Ben Hanewinkel, voormalig voorzitter van het bestuur van de stichting OVG: “Het is precies waar we altijd voor hebben gestreden, dat dit niet een plek zou worden met horeca of waar één iemand alleen zou gaan wonen. Want dit hoort bij de stad. Deze kerk, dit godshuis, bestaat al vierhonderd jaar en we hopen dat we er nu voor altijd van kunnen blijven genieten.”
Bewoner, petitionaris en actievoerder Bram de Vink: "Actievoeren heeft zin. Hoewel het wel eens moeilijk was de moed er in te houden, heb ik de strijd niet opgegeven. De petitie heeft mijns inziens een belangrijke rol gespeeld en ik ben de ondertekenaars zeer erkentelijk."
De Groningse PvdA-wethouder Roeland van der Schaaf heeft een zware storm rond de verkoop van het Pepergasthuis getrotseerd, maar is toch onverkort achter zijn principes blijven staan. “Het Pepergasthuis zorgt voor veel discussie in raad, maar de ware vraag is: willen we dit culturele erfgoed verpatsen aan beleggers of gaan we voor behoud van deze 600 jaar oude huurwoningen in de binnenstad? PvdA kiest dat laatste!”, aldus de wethouder en zijn fractie. Van der Schaaf kwam in zwaar weer omdat hij een oud bestuurlijk instrument dat gemeentelijke oppervoogdij heet, nieuw leven wilde inblazen.
“Dat betekent dat de gemeente een voogd aanwijst die verantwoordelijk wordt voor de toekomst van het gasthuis.”, aldus Van der Schaaf. Zijn inzet was dat de koopovereenkomst tussen Lefier en de nieuwe eigenaar door de voogd ontbonden zou worden. Het instrument van gemeentelijke oppervoogdij was in 1870 ingesteld in een gemeentelijke verordening. De gemeente was in de vooronderstelling dat deze nog van kracht was omdat men na uitgebreid zoeken geen document had gevonden waarin de verordening officieel was ingetrokken. Dagenlang speurwerk in de gemeentelijke archieven door een oplettende journalist van het Dagblad van het Noorden bracht echter aan het licht dat de verordening in 1989 toch was ingetrokken. Woensdag 2 oktober legde Van der Schaaf verantwoording af tijdens de raadscommissie Ruimte en Wonen. Hoewel er een gedegen stuk door de gemeente was opgesteld waarin uitleg werd gegeven en verantwoording werd afgelegd - hier te vinden - waren een aantal raadsleden verbolgen omdat er naar hun mening een onjuist raadsvoorstel aan de raad was gestuurd. Er werden zware aantijgingen geuit. Zelfs werd er geïnsinueerd dat de wethouder mogelijk wel had geweten dat de verordening was ingetrokken. Dat laatste weerlegt de wethouder met klem: "Ik wil afstand nemen van de suggestie dat we het willens en wetens deden." Bewoners van het Pepergasthuis prijzen Van der Schaaf om zijn moed en doorzettingsvermogen.